Ruud Geels groeit op in Haarlem als zoon van een hardwerkende bakker. Hij vult zijn dagen met maar één ding: voetballen. Hij en zijn vriendjes voetballen overal en altijd; meestal op straat en soms in het Julianapark, waar dat eigenlijk niet mag. Als ze gesnapt worden, vluchten Ruud en zijn maatjes voor de politie. Het voetballen vervolgt hij dan desnoods in zijn eentje, door eindeloos tegen een muur aan te trappen om zijn traptechniek te verbeteren. Soms moet Ruud zijn vader helpen in de bakkerij. Na een halfuur is hij er dan al wel weer klaar mee; hij wil de straat op. Voetballen.
Goede neus voor de goal
Op het uitblinken op straat volgt al snel succes in veldvoetbal. Hij blijkt over een opmerkelijk goede neus voor de goal te beschikken. Via Haarlemse amateurclubs komt Geels uit bij Telstar. Daar zet hij zijn eerste stappen in het betaalde voetbal; Feyenoord herkent in hem de doelpuntenmachine die hij later zou worden en pikt hem al na acht wedstrijden op.
In Rotterdam wint hij onder andere de Europa Cup 1, maar verliest hij de concurrentiestrijd van Ove Kindvall. Bij Go Ahead Eagles en Club Brugge scoort hij tussen 1970 en 1974, de jaren waarin Ajax aan de hand van Johan Cruijff de wereld verovert, 63 keer. Zijn naam als doelpuntenmaker is gevestigd; koppen is zijn specialiteit.
Meteen na het WK 1974 tekent Geels bij Ajax. De nieuwe trainer Hans Kraay senior ziet het in hem zitten. Maar Geels staat een hels karwei te wachten; hij is een van de spelers - hoewel niemand verwacht dat hij net zo goed is – die de een jaar eerder naar FC Barcelona vertrokken Johan Cruijff moet doen vergeten. Geels komt terecht in een elftal dat het eigenlijk alleen maar minder goed kan doen dan in de jaren daarvoor en waar een aantal vedettes het aan de stok krijgt met de trainer. In die context draait hij een geweldig debuutseizoen. In 33 competitiewedstrijden scoort hij dertig keer.
Magisch doelpuntenmoyenne
Die lijn trekt hij in de drie seizoenen daarna door. Hij treft aan de lopende band doel. Ieder seizoen scoort hij dertig keer of vaker; Geels wordt viermaal achter elkaar topscorer van de Eredivisie en ook in het UEFA Cup-toernooi in het seizoen 1975/1976 wordt hij met veertien goals topschutter. Eenmaal wordt hij met Ajax landskampioen. Met 153 goals in 166 duels als Ajacied is sprake van een magisch doelpuntenmoyenne; Geels is onmiskenbaar een van de beste Ajax-spitsen in de historie. Ter vergelijking: ook Marco van Basten scoort 153 keer als Ajacied. De Utrechter speelt zes wedstrijden meer dan zijn voorganger.
De wedstrijd tegen Feyenoord op 1 november 1975 is legendarisch. Ajax wint met 6-0 en Geels maakt vijf doelpunten. Een zesde goal wordt vlak voor tijd onterecht afgekeurd voor buitenspel. Dat hem op die manier een unieke, dubbele hattrick door de neus wordt geboord, zit hem jaren later nog altijd dwars.
Doelpuntenmachine
Geels is die jaren dé doelpuntenmachine van Nederland. Maar in die titel schuilt iets ironisch. Geels is op mentaal vlak namelijk allesbehalve een machine. Hij is een tobber; de grote topspits die anderen in hem zien, ziet hij zelf veel minder. In aanloop naar wedstrijden is hij ontzettend gespannen. Voor thuiswedstrijden in De Meer staat hij in de spelerstunnel onophoudelijk aan zijn shirt en broekje te pulken; een zenuwtrek waar hij maar niet van afkomt. Als hij scoort is hij blij, maar dat zijn doelpunten supporters van de tegenstanders pijn kunnen doen, is iets dat aan hem kan knagen.
Geels voelt zich dan ook niet altijd thuis in het voetbalwereldje. De hardheid onderling en de grote media-aandacht die erbij hoort, werken hem letterlijk op de zenuwen. Het tragische, vroege overlijden van zijn oud-ploeggenoot Nico Rijnders hakt er enorm in. De dood van zijn voetbalvriend zou hem nooit meer helemaal loslaten.
Op 32-jarige leeftijd, na omzwervingen bij RSC Anderlecht, Sparta (waar hij weer topscorer van Nederland wordt) en PSV, houdt Geels het voor gezien. Hij levert zijn contract bij NAC Breda plotseling in en zet zo abrupt een punt achter zijn indrukwekkende voetbalcarrière, waarin hij ook twintig interlands voor Oranje speelt.
De even gevoelige als aimabele Geels laat de voetbalwereld achter zich en maakt van een passie uit zijn jeugd zijn beroep: hij wordt schilder. In 1984 vertelt hij aan Frits Barend en Henk van Dorp: ''Ik heb de glitter en bekendheid als een last ervaren. Zal ik eens iets heel eerlijks vertellen? Als ik op de ladder was blijven staan, was ik misschien veel gelukkiger geweest.''
Liefde voor het voetbalspel
En toch. Wie hem op latere leeftijd in een interview of tijdens de Ajax-reünie voor oud-spelers over voetbal ziet en hoort praten, ziet iemand met een enorme liefde voor het voetbalspel. In een item van Ajax TV speelt hij in het Olympisch Stadion desgevraagd zijn meest iconische doelpunt, de spectaculaire kopgoal uit november 1975 tegen Feyenoord, na. Wie dat ziet, ziet geen tobber die de voetbalwereld schuwde, maar een jongensachtige en trotse voetbalfanaat. Een liefhebber. Het jochie dat overal en altijd wilde voetballen, op straat of op de verboden grond van het Julianapark, bestond nog steeds.
Ruud Geels is 75 jaar geworden. De Haarlemmer was altijd een graag geziene gast in de Johan Cruijff ArenA.
Ajax wenst de nabestaanden van Geels heel veel sterkte met de verwerking van dit verlies.
Voorafgaand aan de wedstrijden Ajax - Vitesse (zaterdag 25 november), Jong Ajax - TOP Oss (vrijdag 24 november) en Ajax Vrouwen - FC Twente (zondag 19 november) wordt een minuut stilte gehouden ter nagedachtenis aan Geels. Ook zullen de Ajacieden met rouwbanden spelen.
Ruud Geels in cijfers:
Geboren: 28 juli 1948
Debuut Ajax 1: 1 september 1974 (Ajax – Excelsior 2-0, Eredivisie)
Laatste wedstrijd Ajax 1: 5 mei 1978 (Ajax – AZ’67 0-1, bekerfinale)
Totaal wedstrijden/doelpunten: 166/153
Competitiewedstrijden: 132
Bekerwedstrijden: 12
Europese wedstrijden: 19
Overige duels: 3
