Na een snikhete dag in Lissabon zorgt een aangename bries van rivier de Taag voor verkoeling op het Miradouro de St. Catarina, de plek met een geweldig uitzicht op de stad van vooral de Taag. Een zeer geliefde plek voor de inwoners om van het panorama te genieten, op deze avond wordt er nog een mooi uitzicht aan toegevoegd. Op een groot scherm wordt de documentaire Ajax vs Benfica, de geboorte van het grote Ajax vertoond. De Amsterdamse driekleur wapperde vol trots op de dak van het nabij gelegen hotel Verride Palácio de Santa Catarina.
In deze documentaire komt een van de meest legendarische kwartfinales uit de Europa Cup 1-geschiedenis aan bod, die tussen topclub Benfica van sterspeler Eusébio tegen het Ajax in opkomst met Johan Cruijff. In een nauwe samenwerking tussen Ajax Media en Benfica Cultureel Erfgoed kwam deze documentaire tot stand, waarin zowel Sjaak Swart en Theo van Duivenbode, als António Simões en Toni vanuit het Portugese perspectief terugblikken.
Dat terugblikken doen ze met uitzicht op de iconische 25 april-brug over de Taag, voor Portugezen is 25 april een belangrijke datum vanwege de Anjerrevolutie van 1974 waarmee er een einde kwam aan vele jaren van dictatuur. Voor Ajacieden is het natuurlijk de geboortedag van Johan Cruijff, een van de absolute hoofdrolspelers in de documentaire over Ajax – Benfica uit 1969.
"Cruijff en Eusébio zijn legendes in beide steden. Creatieve voetballers uit creatieve steden", zei Margriet Leemhuis, ambassadeur van Nederland in Portugal na afloop van de bijzondere avond in Lissabon. Als student in Amsterdam zag ze lang geleden Dennis Bergkamp voor Ajax in stadion De Meer debuteren.
"Voor een tientje stond ik dan op de staantribune. Het is Ajax forever voor mij." Vanuit haar huidige baan in Portugal merkt ze de link met de club en de stad Amsterdam nog steeds, ook deze vrijdagavond. "Er waren veel Portugezen die in de jaren zeventig en tachtig in de Pijp in Amsterdam groot zijn geworden, en daarna terug zijn verhuisd naar Lissabon. Leuk om te zien dat ze hun Ajax-shirtjes uit die tijd hadden aangetrokken. En nog steeds met duidelijk Amsterdams accent praten."
Portugese eregast
Eregast was Benfica-legende Toni. Hij speelde in 1969 alle drie de wedstrijden en kan alles nog als de dag van gisteren herinneren. Vanaf zijn eerste ervaring met sneeuw in het Olympisch Stadion tot aan het bomvolle stadion in Parijs tijdens de beslissende derde wedstrijd op neutraal terrein in Parijs. Ondanks de vele felle duels die hij uitvocht, is de 78-jarige vol lof en respect over de tegenstander van toen. "We waren getuige van de geboorte van het grote Ajax’, een quote waaraan de documentaire zijn titel dankt. Er liepen veel goede spelers rond op het veld, maar Cruijff en Eusébio waren de koningen."
De anekdotes en oude beelden wisten het publiek 45 minuten lang te raken, een zeer gemêleerd publiek, van de ambassadeur van Italië tot een fan die vernoemd is naar Eusébio. Ook Hermine Voûte, zowel RvC-lid Ajax als bij 750 jaar Amsterdam, was aandachtig toeschouwer.
Vriendschap
Na afloop waren de kijkers reageerden de kijkers enthousiast, vooral het verhaal dat de rivalen van toen, elkaar respecterende vrienden waren geworden, kwam aan. Leemhuis daarover: "Ik vind het belangrijk dat de ambassade naast het normale werk, ook andere mensen opzoekt. Juist in Portugal, waar Nederland bekend staat als zuinige Europese partner is het goed om de vriendschap tussen voetballers zoals Eusebio en Cruijff te laten zien. Ook dat is onderdeel van de relatie tussen beide landen."
